Maatregelen tegen roken

Maatregelen tegen roken

maatregelen stoppen met roken

Jaarlijks sterven er 20.000 Nederlanders aan de gevolgen van roken. De overheid onderneemt actie om ervoor te zorgen dat zo min mogelijk mensen beginnen met roken. Welke maatregelen neemt de overheid? 

Sigaretten worden steeds duurder

De prijs voor een pakje sigaretten wordt steeds hoger. Sinds 1 april 2024 kost een pakje met 20 sigaretten gemiddeld 11,10 euro. Ook voor sigaren, shag, volumetabak en verhitte tabak ging de prijs omhoog. In het Nationaal Preventieakkoord staat dat de prijzen de komende jaren verder omhoog gaan.

Op minder plekken kun je tabak en vapes kopen

Steeds minder winkels mogen tabak verkopen. Sinds 2022 zijn sigarettenautomaten verboden in de horeca. Sinds 1 juli 2023 is het verboden om online sigaretten of andere tabak te kopen. Sinds 1 juli 2024 mogen supermarkten geen tabak of vapes (e-sigaretten) meer verkopen. Vanaf 2030 mogen ook tankstations geen sigaretten, shag of vapes meer verkopen.

Op minder plekken mag je roken

Op steeds minder plekken mag gerookt worden. Dit mag niet in alle openbare ruimtes, restaurants en cafés, treinstations, schoolterreinen, kinderboerderijen en plekken voor kinderopvang. Op deze plekken mag je ook geen e-sigaret gebruiken. Sinds 2022 zijn rookruimtes in alle sectoren verboden. Vanaf 2025 moeten alle ziekenhuizen rookvrij zijn.

Tabak moet uit het zicht

Sigaretten, shag en vapes mogen niet meer te zien zijn bij verkooppunten. Alleen tabaksspeciaalzaken mogen deze producten blijven uitstallen.

Verpakkingen zijn onaantrekkelijk gemaakt

Sinds 1 oktober 2020 hebben alle pakjes sigaretten dezelfde donkergroen-bruine kleur. Ook blijven de afschrikwekkende foto’s op de pakjes staan.

Regels voor de vape (e-sigaret)

Sinds 1 januari 2024 zijn alle smaakjes voor e-sigaretten verboden, behalve tabakssmaak. Niemand kan meer vapes met smaakjes zoals aardbeienijs, pepermunt of mojito online of in de winkel kopen. Sinds 1 juli 2024 mogen ook supermarkten geen vapes meer verkopen. Vapes mogen niet verkocht worden aan personen jonger dan 18 jaar. Ze krijgen ook een neutrale verpakking. Het is nog niet bekend wanneer deze maatregel ingaat.

Stoppen met roken of vapen wordt vergoed

Sinds 1 januari 2020 is er ook een maatregel die het makkelijker maakt om hulp in te schakelen bij te stoppen met roken. De basisverzekering vergoedt één keer per jaar hulp bij het stoppen met roken. Sommige aanbieders van stoppen-met-roken-hulp bieden ook hulp om te stoppen met vapen. Het moet dan wel hulp zijn waarvan bewezen is dat het werkt, bijvoorbeeld persoonlijke coaching of groepstrainingen. Iemand krijgt dan 100% vergoed en hoeft dus ook geen eigen risico te betalen.

Wil jij stoppen? Bekijk dan hoe je je kunt voorbereiden op het stoppen, of wat de voordelen zijn van samen met iemand stoppen. Kijk voor meer informatie bij Ik wil stoppen.

Deel dit artikel

Bekijk ook

vrouw zit op bed en schrijft in een schrift

Samen stoppen stappenplan

Als je besluit om te stoppen met roken, dan wil je dat natuurlijk het liefst in één keer ...
een speelgoed bus

Elke dag een stadsbus vol doden

Elk jaar sterven er in Nederland 20.000 mensen aan de gevolgen van roken. Aan kanker, COPD, of hart- ...
twee vrouwen

Meer succes door samen te stoppen

Waarom samen met iemand stoppen de kans op succes vergroot "Ik bepaal zelf of ik stop met roken ...
mensen die samen ontspannen

Tips tegen stress

Als je stress hebt, kun je daar op verschillende manieren mee omgaan. De afgelopen jaren is er veel ...

Rechtszaken tegen de tabaksindustrie

Rechtszaken tegen de tabaksindustrie

hamer bij uitspraak rechtbank

De afgelopen jaren zijn er heel wat rechtszaken tegen de tabaksindustrie geweest. De meeste met weinig succes. Maar begin december 2022 heeft Rookpreventie Jeugd (RPJ) een rechtszaak tegen de sjoemelsigaret gewonnen.

Longarts Wanda de Kanter pleitte in de aanklacht dat de Nederlandse sigaretten meer schadelijke stoffen bevatten dan mag volgens de wet. En dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) moet handhaven op deze overtreding van de wet. Wat betekent dit? "De NVWA moet per direct alle sigaretten uit de schappen halen,” zegt De Kanter tegen Tabaknee.

Aangifte tegen sjoemelen

Hoe zit het precies met die sjoemelsigaret? In de rook van een sigaret zitten giftige stoffen. Hoeveel giftige stoffen in die rook mogen zitten is wettelijk vastgesteld. Met de ISO-methode wordt gemeten hoeveel giftige stoffen er in de rook zitten en of dit onder het wettelijke maximum zit.

In 2018 bleek al dat deze ISO-methode niet goed meet hoeveel schadelijke stoffen er in de rook zitten. De apparatuur sluit de gaatjes in de filter van een sigaret niet af, terwijl lippen en vingers dat wel doen tijdens het roken. Het apparaat zuigt ‘schone lucht’ aan via die gaatjes waardoor de hoeveelheid giftige stoffen lager uitvalt.

26 keer meer giftige stoffen

Iemand die rookt, krijgt veel meer schadelijke stoffen binnen dan de ISO-methode meet. Dat kwam uit onderzoek met een nieuwe meetmethode, de TobLabNet-methode. Deze methode plakt de gaatjes in het filter af, zoals iemand dat ook met de lippen of mond doet tijdens het roken. In werkelijkheid krijgt iemand tot 26x meer giftige stoffen binnen dan wettelijk is toegestaan.

Advocaat tegen de tabaksindustrie

Het is niet de eerste keer dat er in Nederland een rechtszaak wordt aangespannen tegen de tabaksindustrie. In 2016 deed advocaat Benedicte Ficq samen met longkankerpatiënte Anne Marie van Veen aangifte tegen de tabaksindustrie. Anne Marie van Veen rookte sinds haar 15e. Zij is inmiddels aan de gevolgen van roken overleden en laat vier kinderen achter.

De tabaksindustrie maakt mensen verslaafd en ernstig ziek met maar één doel: winst.

Samen met Van Veen wilde Ficq de tabaksindustrie vervolgen voor moord, doodslag, mishandeling en valsheid in geschrifte. In de aanklacht bewijst Ficq dat de tabaksfabrikanten sigaretten bewust extra verslavend maken door allerlei toevoegingen. De tabaksindustrie maakt mensen verslaafd en ernstig ziek met maar één doel: winst.

Niks illegaals

Die rechtszaak is er helaas nooit gekomen. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) en het gerechtshof doen de tabaksfabrikanten niks illegaals. Het is aan de politiek om wetten te veranderen, zegt het hof.

Meer weten over de tactieken van de tabaksindustrie? Of weet jij genoeg en ben je helemaal klaar met de zakken van de tabaksfabrikanten vullen? Kijk dan bij Ik wil stoppen.

Deel dit artikel

Bekijk ook

influencer

Influencers verdienen grof geld aan tabaksindustrie

Op Instagram, TikTok en Snapchat promoten influencers de nieuwste producten van de tabaksindustrie, en krijgen daar een behoorlijke ...
walnoot die de structuur van hersenen nabootst

Te lang stress? Dan werkt je brein minder goed

Soms is stress goed. Het kan ervoor zorgen dat je extra gefocust bent en die deadline haalt. Maar ...
vrouw die kracht laat zien

Tips om goed voorbereid te stoppen

Sommige mensen besluiten te stoppen met roken en dat gaat ze in één keer goed af. Maar voor ...
twee vrouwen

Meer succes door samen te stoppen

Waarom samen met iemand stoppen de kans op succes vergroot "Ik bepaal zelf of ik stop met roken ...

Tabakslobby vermomt zich als burgerbeweging

Tabakslobby vermomt zich als burgerbeweging

tabakslobbyisten vermommen zich als burgerbeweging

Grote tabaksproducenten hebben zo hun strategieën om invloed uit te oefenen. Eén daarvan is hun lobby vermommen als een soort burgerbeweging, van mensen die gewoon graag roken of vapen.

De tabaksindustrie lobbyt erop los, bijvoorbeeld door politici met brieven te bestoken of in te lijven. Maar er is nog een strategie die ze graag gebruiken: zogenaamde rokersorganisaties een woordje laten meepraten.

Big Tobacco wil de mythe in stand houden dat e-sigaretten niet schadelijk of verslavend zijn

Strengere regels e-sigaret

In november 2021 vonden er in Genève gesprekken plaats over het antitabaksverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie. Een belangrijke vraag die er voor de 181 betrokken landen op tafel ligt: willen overheden voor alternatieve tabaksproducten, zoals de e-sigaret, dezelfde strenge regels als voor gewone sigaretten? Denk aan regels voor reclame, verpakking en uitstallen in tabakswinkels.

Het is een heel belangrijke markt voor de tabaksindustrie: de e-sigarettenmarkt zal in 2025 uitgroeien tot ongeveer 50 miljard dollar per jaar. Steeds wil Big Tobacco de mythe in stand houden dat e-sigaretten niet schadelijk en niet verslavend zijn, ook al is het tegendeel bewezen.

Lobbygroepen vermomd als burgers

In Genève mag de industrie niet meepraten, dus wat te doen? Ze schakelen de hulp van de World Vapers’ Alliance en het Consumer Choice Center in. Die presenteren zich als burgerbewegingen die opkomen voor mensen die e-sigaretten en andere alternatieve tabaksproducten gebruiken. Maar eigenlijk zijn dit gewoon lobbygroepen die worden betaald door grote tabaksbedrijven. Dat ontdekte The Investigative Desk na onderzoek voor de krant NRC.

Twitterende parlementariërs

En het werkt: het Consumer Choice Center weet een groep van 30 Europarlementariërs te strikken. Zij pleiten gezamenlijk voor minder strenge regels voor elektronische sigaretten dan voor de normale sigaretten. In de aanloop van de top wordt er – hoe toevallig – volop getwitterd over e-sigaretten. Sinds eind 2019 wordt er ineens tien keer zoveel getwitterd over e-sigaretten. De accounts gebruiken hashtags die door de industrie zijn bedacht zoals #tobaccoharmreduction en #vapingsaveslives. Waar kennen we dat ook alweer van? Juist, van influencers die worden ingeschakeld door Big Tobacco.

Maar er zijn nog meer manieren waarop de tabaksindustrie beleid beïnvloedt. Wil jij stoppen met alle producten van Big Tobacco maar dat niet alleen doen? Kijk dan bij Samen stoppen.

Deel dit artikel

Bekijk ook

vrouw zit op bed en schrijft in een schrift

Samen stoppen stappenplan

Als je besluit om te stoppen met roken, dan wil je dat natuurlijk het liefst in één keer ...
twee vrouwen

Meer succes door samen te stoppen

Waarom samen met iemand stoppen de kans op succes vergroot "Ik bepaal zelf of ik stop met roken ...

Overheid staat toe dat tabakslobby plannen afzwakt

Overheid staat toe dat tabakslobby plannen afzwakt

overheid staat toe dat tabaksindustrie ambitieuze plannen afzwakt

De tabakssector mag officieel niet meepraten over beleid van de overheid. Maar toen er nieuwe overheidsmaatregelen werden bedacht, wist de tabaksindustrie toch haar invloed te gebruiken. Door slim druk uit te oefenen, zijn de maatregelen die ervoor moeten zorgen dat jongeren niet gaan roken nu afgezwakt.

Het doel van het Nationaal Preventieakkoord is ambitieus: kinderen die vanaf 2018 zijn geboren, moeten tot de eerste ‘rookvrije generatie’ gaan horen. In 2040 roken nog maar 5% van alle volwassenen, en geen enkele jongere meer.

De maatregelen die voor het Nationaal Preventieakkoord werden bedacht, waren in het begin stevig. Dat moest ook wel, met zo’n ambitieus doel. Zo zou een pakje sigaretten in 2023 minimaal 10 euro gaan kosten. Niet alleen supermarkten, maar ook tabaksspeciaalzaken zouden sigaretten niet meer mogen uitstallen. En er zou één saaie, zelfde verpakking komen voor alle tabakswaren.

Hoe duurder, hoe minder rokers

Vooral die minimale prijs van 10 euro was belangrijk. Hoe duurder de sigaretten, hoe kleiner de kans dat jongeren gaan roken en hoe meer mensen proberen te stoppen.

Maar natuurlijk kwamen de bedrijven die geld verdienen aan rookverslaving in actie. De journalistieke platformen The Investigative Desk en Follow The Money ontdekten dat de bedrijven staatssecretaris Paul Blokhuis (van Volksgezondheid) hebben bestookt met brieven. Ook benaderden de tabaksindustrie, werkgeversorganisatie VNO-NCW, MKB-Nederland, het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (van de supermarkten) en de detailhandel Tweede Kamerleden. Vooral Kamerleden van de VVD. De tabaksindustrie mocht níet langskomen, maar die andere organisaties wel.

Het effect van de lobby

Zij kwamen meteen in actie tegen de prijsverhogingen en wilden het liefst ook de maatregel van tafel dat ze hun producten niet meer in de winkel zouden mogen aanprijzen.

Het offensief had een duidelijk effect: de maatregelen werden afgezwakt. Er kwamen wel dezelfde, saaie verpakkingen en supermarkten mogen tabaksproducten niet meer zichtbaar verkopen. Maar de prijsverhoging werd op ‘pauze’ gezet. Voordat de prijs omhoog mag, moeten eerst de effecten worden gemeten. De tabakssector en de bedrijven die er geld aan verdienen, hopen natuurlijk dat die prijsverhoging er niet komt.

Ook hoefden (behalve dus de supermarkten) veel winkels hun sigaretten niet uit het zicht te houden. Zolang ze minstens 75 procent van hun omzet uit tabaksverkoop halen, mochten ze klanten trekken door de waar uit te stallen. Maar, vanaf 1 januari 2021 mogen ook tabaksspeciaalzaken sigaretten niet meer in het zicht hebben.

Bekijk hier welke maatregelen er nog meer aan komen. Of lees meer over de strategieën van de tabaksindustrie om via omweggetjes beleid te te beïnvloeden.

Deel dit artikel

Bekijk ook

vrouw zit op bed en schrijft in een schrift

Samen stoppen stappenplan

Als je besluit om te stoppen met roken, dan wil je dat natuurlijk het liefst in één keer ...
personen die elkaar vasthouden

Met begeleiding stoppen met roken

Met de juiste steun heb je meer kans om gestopt te blijven. Onderzoek laat zien dat erkende begeleiding, ...
portemonnee met veel geld

Je zorgverzekering vergoedt stoppen met roken

Sinds januari 2020 krijg je in de meeste gevallen een stoppen-met-roken behandeling vergoed. Dit is bijvoorbeeld persoonlijke begeleiding ...
beeld van vrouwe Justitia

Met nicotinezakjes omzeilt de tabaksindustrie de wet

De tabaksindustrie heeft een nieuw product op de markt gebracht: nicotinezakjes of 'snus'. Met deze zakjes hoeft de ...

Met nicotinezakjes omzeilt de tabaksindustrie de wet

Met nicotinezakjes omzeilt de tabaksindustrie de wet

beeld van vrouwe Justitia

De tabaksindustrie heeft een nieuw product op de markt gebracht: nicotinezakjes of ‘snus’. Met deze zakjes hoeft de industrie zich niet aan de regels voor sigaretten te houden, omdat er in nicotinezakjes geen tabak zit. Maar nicotinezakjes zijn wel schadelijk voor de gezondheid en verslavend.

Er is ontzettend veel bewijs dat tabak roken slecht is voor de gezondheid. Er wordt steeds minder gerookt en daar is de tabaksindustrie niet blij mee. Daarom probeert de industrie producten te ontwikkelen zonder tabak die ‘minder schadelijk’ zouden zijn. Maar nicotine blijven ze er wel in stoppen, want de industrie ziet klanten graag verslaafd aan hun producten.

Het maakt de tabaksindustrie niet uit of je nicotinezakjes of sigaretten koopt, als je maar verslaafd raakt

Levensmiddel

Omdat er in nicotinezakjes geen tabak zit, vallen ze niet onder de Tabaks- en rookwarenwet. De snus zonder tabak is dus officieel geen rookwaar. Nicotinezakjes worden verkocht onder het label ‘levensmiddelen’. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt de verkoop van levensmiddelen in de gaten.

De instantie bekijkt ook of zo’n levensmiddel schadelijk is voor de gezondheid. De NVWA heeft de verkoop van nicotinezakjes sinds november 2021 verboden omdat er nicotine in zit. En die boodschap is belangrijk. Want een product zonder tabak maar met nicotine is dus nog steeds schadelijk.

Evenveel nicotine als 6 sigaretten

Nicotinezakjes met meer dan 0,035mg nicotine mogen niet meer verkocht worden. Maar dat verbod lijkt niet echt te werken. Via illegale kanalen komen de zakjes, die vaak ‘snus’ worden genoemd, toch op de markt. En snus lijkt vooral een hype te zijn onder jongeren en jongvolwassenen.

In de snus zit vaak ook (veel) meer nicotine dan de 0,035mg die mag. Sommige nicotinezakjes hebben de hoeveelheid nicotine van 6 sigaretten!

Als je maar koopt

Aan nicotine kun je snel verslaafd raken en de tabaksindustrie weet dat. Het maakt de tabaksindustrie niet uit of je nicotinezakjes of sigaretten koopt, als je maar verslaafd raakt. Dan komt er geld in het laatje. Dat geld kan vervolgens gebruikt worden om een nieuw verslavend product te maken voor jou en je vrienden. Of als extra budget om de marketing via social media of in arme landen op te schroeven.

Hier lees je meer over de schadelijkheid van nicotinezakjes. Wil jij deze industrie niet meer sponsoren? Kijk dan bij Ik wil stoppen.

Deel dit artikel

Bekijk ook

laboratorium medewerker

Zo maken tabaksfabrikanten sigaretten nóg verslavender (en minder vies)

Stel: je wilt een product verkopen dat wel verslavend, maar eigenlijk niet echt lekker is. Wat doe je ...
veel geld

Zoveel geld stopt de tabaksindustrie in marketing

Ook al mag er geen reclame meer gemaakt worden voor sigaretten, toch geeft Big Tobacco nog bizar veel ...
telefoon met koffie ernaast

Waarom Big Tobacco zijn stiekeme reclames op jongeren richt

Voor de tabaksindustrie is het heel belangrijk dat zij haar sigaretten en e-sigaretten bij jongvolwassenen onder de aandacht ...
twee vrouwen

Meer succes door samen te stoppen

Waarom samen met iemand stoppen de kans op succes vergroot "Ik bepaal zelf of ik stop met roken ...