Feestje? Wel even op de foto met sigaretten

Posted on April 11, 2022August 4, 2022 by Claire de Neree

Tabaksindustrie

Feestje? Wel even op de foto met sigaretten

kom naar dit feest-wel even op de foto met sigaretten

Tabaksfabrikanten mogen geen reclame maken voor sigaretten. Toch weten ze de regels te omzeilen. Ze zetten influencers in of zorgen dat zij het enige merk zijn wat op een festival verkocht wordt. Alles om jongeren toch aan het roken te krijgen.

Je krijgt op Facebook een uitnodiging voor een feestje. Het lijkt je leuk, maar als je daar eenmaal bent, biedt een gastvrouw je sigaretten aan en moedigt je aan een selfie te maken. Achter je hangt een spandoek met daarop groot de naam van het sigarettenmerk. Of je die foto even wil delen op je socials?

Klinkt gek, maar het gebeurt. Dat ontdekten onderzoekers van de Universiteit van Zuid-Californië toen ze gingen graven naar hoe de tabaksindustrie tegenwoordig aan marketing doet.

Stiekeme Facebookreclame

In Nederland is tabaksreclame sinds 2002 verboden. Sponsoring van muziekfestivals, sportclubs en advertenties op radio en televisie mogen niet meer. Die reclameverboden zijn er over de hele wereld, maar tabaksfabrikanten blijven wel op zoek naar nieuwe rokers.

Die kans op een boete van enkele tienduizenden euro's neemt de tabaksindustrie graag voor lief. Dat bedragje voelt de industrie niet in de miljardenportemonnee. Al die jonge mensen die verslaafd raken dan weer wel.

Social media onmisbaar

Uit onderzoek blijkt dat social media onmisbaar zijn voor de tabaksindustrie. De reclamecampagnes ‘nieuwe stijl’ zijn zo opgezet dat ze nét binnen de wetten van de overheid en de regels van Facebook, Instagram en TikTok blijven.

Boybands en influencers

Ook voor alternatieve tabaksproducten wordt creatief reclame gemaakt. Uit een ander onderzoek bleek dat British American Tobacco (BAT) tijdens een concert van de Spaanse boyband Dvicio hun e-sigaret in de spotlight zette. De eerste rij was gevuld was met influencers. Mensen die een prijsvraag hadden gewonnen, konden er ook heen. De influencers en prijsvraagwinnaars kregen het verzoek vooral filmpjes en foto’s te delen. Kregen zij ook betaald voor het plaatsen van hun filmpjes? Daar blijft BAT lekker vaag over.

Dealtje met de studentenvereniging

En hoe pakken de tabaksfabrikanten hun marketing in Nederland aan? Hier sloten ze deals met studentenverenigingen, zodat hun merk als enige verkocht werd. Dat proberen ze ook bij festivals. Niet omdat ze dan zoveel verdienen aan de verkoop van sigaretten op een festival, maar omdat hún merk dan bekender wordt onder een doelgroep waar ze gek op zijn: jongeren.

Weten hoe Big Tobacco nog meer jongeren aan het roken krijgt? Of hoe ze hun product extra verslavend maken? Alles over de smerige praktijken van de industrie lees je bij Tabaksindustrie. Weet je genoeg en ben je het roken wel zat? Kijk dan bij Ik wil stoppen.

Deel dit artikel

Bekijk ook

vrouw zit op bed en schrijft in een schrift

Samen stoppen stappenplan

Als je besluit om te stoppen met roken, dan wil je dat natuurlijk het liefst in één keer ...

Met begeleiding stoppen met roken

Met de juiste steun heb je meer kans om gestopt te blijven. Onderzoek laat zien dat erkende begeleiding, ...

Je zorgverzekering vergoedt stoppen met roken

Sinds januari 2020 krijg je in de meeste gevallen een stoppen-met-roken behandeling vergoed. Dit is bijvoorbeeld persoonlijke begeleiding ...

Tabaksfonds klinkt te mooi om waar te zijn, en is dat ook

De naam van het fonds klinkt nog zo mooi: 'Foundation for a Smoke-Free World'. Maar de stichting van ...

Tabaksindustrie gebruikt onderzoekers als spreekbuis

Posted on March 24, 2022May 19, 2022 by Claire de Neree

Tabaksindustrie

Tabaksindustrie gebruikt onderzoekers als spreekbuis

Een slimme strategie van de tabakslobby: niet zelf iets beweren, maar een vooraanstaand adviesbureau inschakelen om dat te doen. Zo krijgen ze het voor elkaar dat een rapport roept dat duurdere sigaretten tot meer sigarettensmokkel leidt.

De tabakssector wordt niet blij van hoge accijnzen. De belastingen op sigaretten zorgen ervoor dat mensen minder gaan roken, en dus daalt hun omzet en winst. De overheid blijft de accijnzen verhogen. Hoe duurder een pakje sigaretten, hoe minder mensen roken, weten we uit onderzoek.

Dus wat doe je dan als tabaksfabrikant, die toch gewoon geld wil blijven verdienen? Je zaait verwarring over het effect van zo’n maatregel. Met misleidende onderzoeken, die volop de media halen.

Illegale smokkel en misgelopen belastinggeld

Zo is er het Project Sun-rapport: vier grote tabaksfabrikanten betalen KPMG om onderzoek te doen naar de smokkel van illegale sigaretten in Europa. De industrie beweert dat prijsverhogingen voor sigarettensmokkel zorgen. KPMG is een accountantsbureau dat goed bekend staat. Het doet sinds 2006 onderzoek naar de illegale smokkel van sigaretten in de Europese Unie. Met zo’n rapport kan de tabaksindustrie mooi gaan staan zwaaien, als het in hun straatje past.

Dat doet Big Tobacco dan ook. In 2012 bijvoorbeeld, verstuurt Philip Morris International een ronkend persbericht. ‘Midden in de economische crisis en begrotingstekorten wordt Europa geplaagd door illegale sigaretten. Er worden gemeenschappen door vernietigd.’ Beetje overdreven, zou je denken, maar volgens het persbericht lopen de Europese lidstaten samen 12,5 miljard euro aan belastingen mis. En de toegenomen smokkel zou komen door de hogere accijnzen.

Lobbytruc

Ook zegt het KPMG-rapport dat het feit dat er minder sigaretten worden verkocht, een teken is dat er méér sigarettensmokkel is. Maar dat heeft een heel andere oorzaak. De tabaksindustrie (en dus ook KPMG) weet: hoe duurder de sigaretten, hoe minder mensen gaan roken. Dát is dus een veel betere verklaring voor de dalende sigarettenverkoop. Maar die verklaring past niet in hun straatje.

Ondertussen halen de KPMG-rapporten wel steeds de media. De boodschap die ervan uitgaat: pas toch op met die accijnzen, want je loopt er als overheid te veel geld door mis. Een lobbytruc waarmee Big Tobacco de overheid over hoopt te halen minder accijnzen te gaan heffen.

Onderzoekers voor het karretje spannen is niet de enige strategie die de industrie gebruikt om verwarring te zaaien. Ook tijdens een wereldwijde pandemie maken ze dankbaar gebruik van slecht onderzoek. Nog meer weten? Lees verder bij Tabaksindustrie.

Deel dit artikel

Bekijk ook

Een nicotineverslaving: wat gebeurt er in je hersenen?

Wat doet roken met je hersenen? Waarom is nicotine verslavend? En hoe komt het dat stoppen zo moeilijk ...

Minder schadelijke stoffen? Tabaksindustrie sjoemelt liever met meetapparatuur

Uit de eerste onderzoeken in de jaren 40 wordt bekend hoeveel dodelijke stoffen een roker inademt. Als reactie ...

De tabaksindustrie zet bewust in op arme landen

De tabaksindustrie zet bewust in op arme landen In westerse landen gelden te veel regeltjes, dus zet Big ...

Met nicotinezakjes omzeilt de tabaksindustrie de wet

De tabaksindustrie heeft een nieuw product op de markt gebracht: nicotinezakjes of 'snus'. Met deze zakjes hoeft de ...

Tabakslobby vermomt zich als burgerbeweging

Posted on March 24, 2022August 29, 2023 by Claire de Neree

Tabaksindustrie

Tabakslobby vermomt zich als burgerbeweging

tabakslobbyisten vermommen zich als burgerbeweging

Grote tabaksproducenten hebben zo hun strategieën om invloed uit te oefenen. Eén daarvan is hun lobby vermommen als een soort burgerbeweging, van mensen die gewoon graag roken of vapen.

De tabaksindustrie lobbyt erop los, bijvoorbeeld door politici met brieven te bestoken of in te lijven. Maar er is nog een strategie die ze graag gebruiken: zogenaamde rokersorganisaties een woordje laten meepraten.

Big Tobacco wil de mythe in stand houden dat e-sigaretten niet schadelijk of verslavend zijn

Strengere regels e-sigaret

In november 2021 vonden er in Genève gesprekken plaats over het antitabaksverdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie. Een belangrijke vraag die er voor de 181 betrokken landen op tafel ligt: willen overheden voor alternatieve tabaksproducten, zoals de e-sigaret, dezelfde strenge regels als voor gewone sigaretten? Denk aan regels voor reclame, verpakking en uitstallen in tabakswinkels.

Het is een heel belangrijke markt voor de tabaksindustrie: de e-sigarettenmarkt zal in 2025 uitgroeien tot ongeveer 50 miljard dollar per jaar. Steeds wil Big Tobacco de mythe in stand houden dat e-sigaretten niet schadelijk en niet verslavend zijn, ook al is het tegendeel bewezen.

Lobbygroepen vermomd als burgers

In Genève mag de industrie niet meepraten, dus wat te doen? Ze schakelen de hulp van de World Vapers’ Alliance en het Consumer Choice Center in. Die presenteren zich als burgerbewegingen die opkomen voor mensen die e-sigaretten en andere alternatieve tabaksproducten gebruiken. Maar eigenlijk zijn dit gewoon lobbygroepen die worden betaald door grote tabaksbedrijven. Dat ontdekte The Investigative Desk na onderzoek voor de krant NRC.

Twitterende parlementariërs

En het werkt: het Consumer Choice Center weet een groep van 30 Europarlementariërs te strikken. Zij pleiten gezamenlijk voor minder strenge regels voor elektronische sigaretten dan voor de normale sigaretten. In de aanloop van de top wordt er – hoe toevallig – volop getwitterd over e-sigaretten. Sinds eind 2019 wordt er ineens tien keer zoveel getwitterd over e-sigaretten. De accounts gebruiken hashtags die door de industrie zijn bedacht zoals #tobaccoharmreduction en #vapingsaveslives. Waar kennen we dat ook alweer van? Juist, van influencers die worden ingeschakeld door Big Tobacco.

Maar er zijn nog meer manieren waarop de tabaksindustrie beleid beïnvloedt. Wil jij stoppen met alle producten van Big Tobacco maar dat niet alleen doen? Kijk dan bij Samen stoppen.

Deel dit artikel

Bekijk ook

Samen stoppen stappenplan

Als je besluit om te stoppen met roken, dan wil je dat natuurlijk het liefst in één keer ...

Meer succes door samen te stoppen

Waarom samen met iemand stoppen de kans op succes vergroot "Ik bepaal zelf of ik stop met roken ...

Deze strategieën gebruikt de tabakslobby om beleid te beïnvloeden

Posted on March 24, 2022December 14, 2022 by Claire de Neree

Tabaksindustrie

Deze strategieën gebruikt de tabakslobby om beleid te beïnvloeden

De tabaksindustrie mag eigenlijk niet meepraten over gezondheidsbeleid van de overheid. Maar Big Tobacco heeft zo haar trucs en strategieën om tóch te lobbyen en zo de boel te beïnvloeden.

Het WHO Kaderverdrag inzake Tabaksontmoediging (in het Engels: FCTC) is een verdrag waarin afspraken zijn gemaakt om de bevolking tegen de gevolgen van tabak te beschermen. Eén van die afspraken is dat de tabaksindustrie niet mee mag praten als er gezondheidsbeleid wordt gemaakt. Logisch, aangezien het product waar zij geld mee verdienen slecht is voor de volksgezondheid. Maar via een paar ‘loopholes’ lukt het de tabaksindustrie vaak tóch om de overheid te beïnvloeden.

Strategie 1: beïnvloed beleid via Tweede Kamerleden

In de FCTC staat dat tabaksfabrikanten geen contact mogen hebben met ‘civil servants’ die gezondheidsbeleid maken. In Nederland vallen Tweede Kamerleden niet onder ‘civil servants’ en daarom geldt de regel dus niet voor hen. Wanneer er nieuw beleid wordt gemaakt, bestoken bedrijven die geld verdienen aan tabaksproducten Tweede Kamerleden dus met brieven.

De meest effectieve manier voor de tabaksindustrie is om daarbij anderen in te schakelen, mensen die hetzelfde belang hebben als zij. Toen het Nationaal Preventieakkoord gemaakt werd, bestookten niet alleen belangenorganisaties voor sigarettenverkopers en voor tabaksproducenten allerlei Kamerleden met brieven. Ook werkgeversorganisatie VNO-NCW deed eraan mee. Zo zorgt Big Tobacco er zo toch voor dat ze beleid beïnvloedt.

Strategie 2: ga undercover bij een politieke partij

Helemaal mooi is het voor de tabaksindustrie wanneer ze doordringen tot politieke partijen. Vrij Nederland kreeg inzage in geheim gebleven interviews over de tabakslobby en daarin vertelde een hoge pief van het ministerie van Volksgezondheid over tabakslobbyisten. ‘Ze worden bijvoorbeeld lid van een partij en gaan op congressen bij een minister langs. Dat mag iedereen.’

Strategie 3: verleid politici om te lobbyen

Tabaksbedrijven benaderen ook politici in de hoop dat ze voor hen willen gaan lobbyen. In 2019 kwam naar buiten hoe dat gaat, toen GroenLinks-Kamerlid Paul Smeulders een opname maakte van een gesprek dat hij had met iemand van Imperial Tobacco Benelux. Smeulders kreeg een telefoontje met de vraag of hij ‘public affairs manager’ wilde worden. Het Kamerlid zei toen dat hij kritisch was over de tabaksindustrie en dat zijn partij nou ook niet echt bekend stond als pro-tabak. ‘Dat maakt het juist interessanter’, zei de recruiter. Hij kon dan ‘een beetje de visie veranderen’ binnen de partij.

Strategie 4: zet de politicus op de loonlijst

Er zijn ook voorbeelden van politici die voor of na een loopbaan in Den Haag op de loonlijst van de tabaksindustrie komen. Zo werd in 2010 bekend dat de (toen) nieuwe minister van Defensie Hans Hillen in het verleden lobbywerk had verricht voor British American Tobacco (BAT). Een ander voorbeeld: oud-CDA-leider Elco Brinkman kreeg geld van de tabaksindustrie voor ‘advieswerk’. Dankzij hun prominente plek in de partij, hadden ze ondertussen toegang tot allerlei politici die over het maken van nieuwe regels gingen.

Er is nóg een strategie, waarbij de tabakslobby zich als burgerbeweging vermomt. Rokers en vapers laten van zich horen, vaak betaald door Big Tobacco. Lees er hier meer over.

Deel dit artikel

Bekijk ook

Hoezo verslaving? Roken of vapen is toch je eigen keus?

Hoezo verslaving? Je rookt toch omdat je dat zelf wilt? Een sigaret opsteken is je eigen keus, toch? ...

10 redenen om samen te stoppen

Hieronder lees je 10 redenen waarom samen stoppen een goed idee is. 1. De kans is groter dat ...

Waarom Big Tobacco zijn stiekeme reclames op jongeren richt

Voor de tabaksindustrie is het heel belangrijk dat zij haar sigaretten en e-sigaretten bij jongvolwassenen onder de aandacht ...

Overheid staat toe dat tabakslobby plannen afzwakt

Posted on March 24, 2022August 29, 2023 by Claire de Neree

Tabaksindustrie

Overheid staat toe dat tabakslobby plannen afzwakt

De tabakssector mag officieel niet meepraten over beleid van de overheid. Maar toen er nieuwe overheidsmaatregelen werden bedacht, wist de tabaksindustrie toch haar invloed te gebruiken. Door slim druk uit te oefenen, zijn de maatregelen die ervoor moeten zorgen dat jongeren niet gaan roken nu afgezwakt.

Het doel van het Nationaal Preventieakkoord is ambitieus: kinderen die vanaf 2018 zijn geboren, moeten tot de eerste ‘rookvrije generatie’ gaan horen. In 2040 roken nog maar 5% van alle volwassenen, en geen enkele jongere meer.

De maatregelen die voor het Nationaal Preventieakkoord werden bedacht, waren in het begin stevig. Dat moest ook wel, met zo’n ambitieus doel. Zo zou een pakje sigaretten in 2023 minimaal 10 euro gaan kosten. Niet alleen supermarkten, maar ook tabaksspeciaalzaken zouden sigaretten niet meer mogen uitstallen. En er zou één saaie, zelfde verpakking komen voor alle tabakswaren.

Hoe duurder, hoe minder rokers

Vooral die minimale prijs van 10 euro was belangrijk. Hoe duurder de sigaretten, hoe kleiner de kans dat jongeren gaan roken en hoe meer mensen proberen te stoppen.

Maar natuurlijk kwamen de bedrijven die geld verdienen aan rookverslaving in actie. De journalistieke platformen The Investigative Desk en Follow The Money ontdekten dat de bedrijven staatssecretaris Paul Blokhuis (van Volksgezondheid) hebben bestookt met brieven. Ook benaderden de tabaksindustrie, werkgeversorganisatie VNO-NCW, MKB-Nederland, het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (van de supermarkten) en de detailhandel Tweede Kamerleden. Vooral Kamerleden van de VVD. De tabaksindustrie mocht níet langskomen, maar die andere organisaties wel.

Het effect van de lobby

Zij kwamen meteen in actie tegen de prijsverhogingen en wilden het liefst ook de maatregel van tafel dat ze hun producten niet meer in de winkel zouden mogen aanprijzen.

Het offensief had een duidelijk effect: de maatregelen werden afgezwakt. Er kwamen wel dezelfde, saaie verpakkingen en supermarkten mogen tabaksproducten niet meer zichtbaar verkopen. Maar de prijsverhoging werd op ‘pauze’ gezet. Voordat de prijs omhoog mag, moeten eerst de effecten worden gemeten. De tabakssector en de bedrijven die er geld aan verdienen, hopen natuurlijk dat die prijsverhoging er niet komt.

Ook hoefden (behalve dus de supermarkten) veel winkels hun sigaretten niet uit het zicht te houden. Zolang ze minstens 75 procent van hun omzet uit tabaksverkoop halen, mochten ze klanten trekken door de waar uit te stallen. Maar, vanaf 1 januari 2021 mogen ook tabaksspeciaalzaken sigaretten niet meer in het zicht hebben.

Bekijk hier welke maatregelen er nog meer aan komen. Of lees meer over de strategieën van de tabaksindustrie om via omweggetjes beleid te te beïnvloeden.

Deel dit artikel

Bekijk ook

Samen stoppen stappenplan

Als je besluit om te stoppen met roken, dan wil je dat natuurlijk het liefst in één keer ...

Met begeleiding stoppen met roken

Met de juiste steun heb je meer kans om gestopt te blijven. Onderzoek laat zien dat erkende begeleiding, ...

Je zorgverzekering vergoedt stoppen met roken

Sinds januari 2020 krijg je in de meeste gevallen een stoppen-met-roken behandeling vergoed. Dit is bijvoorbeeld persoonlijke begeleiding ...

Met nicotinezakjes omzeilt de tabaksindustrie de wet

De tabaksindustrie heeft een nieuw product op de markt gebracht: nicotinezakjes of 'snus'. Met deze zakjes hoeft de ...

Tabaksfonds klinkt te mooi om waar te zijn, en is dat ook

Posted on March 21, 2022August 29, 2023 by Claire de Neree

Tabaksindustrie

Tabaksfonds klinkt te mooi om waar te zijn, en is dat ook

De naam van het fonds klinkt nog zo mooi: ‘Foundation for a Smoke-Free World’. Maar de stichting van Philip Morris streeft helemaal niet naar een rookvrije wereld. Rokers moeten vooral niet stoppen met roken, maar overstappen op het verslavende product dat de fabrikant toevallig nét op de markt heeft gebracht.

In 2017 belooft Philip Morris International (PMI) bijna een miljard dollar te stoppen in het fonds. De officiële missie: ‘Roken binnen deze generatie beëindigen’. Het lijkt een grap. Een fabrikant die aan verslavende sigaretten geld verdient, zou die nou echt roken de wereld uit willen helpen?

Het fonds blijkt een onderdeel van de campagne die het imago van Philip Morris moet opkrikken. Heel toevallig: op het moment dat de foundation wordt opgericht, timmert Philip Morris flink aan de weg met zijn nieuwe IQOS. Dat is een elektronisch apparaatje dat tabak tot de helft van een brandende sigaret verhit. Het bedrijf investeerde er naar eigen zeggen 4,5 miljard dollar in deze ‘heat-not-burn’. In de hoop er flink aan te gaan verdienen, natuurlijk.

Heat-not-burn net zo schadelijk

Zo'n 8 miljoen van het fonds gaat naar verschillende onderzoeken. Die moeten bewijzen dat alternatieve tabaksproducten (zoals heat-not-burns, niet toevallig) roken de wereld uit kunnen helpen. Dat ontdekte Follow the Money. Maar als onderzoekers indirect door de tabaksindustrie worden betaald, is het lastig om echt onafhankelijk onderzoek te doen.

Dure façade

Ook gaan er via de stichting miljoenen naar pr-bedrijven die in het verleden reclamecampagnes maakten voor de tabaksindustrie. En er gaan tonnen naar adviesbureaus die er vooral om bekendstaan dat zij lobbyen voor Big Tobacco. Tabaksfabrikanten mogen zelf niet contact zoeken met bijvoorbeeld parlementariërs, dus dat gebeurt vaak via die adviesbureaus. Alles bij elkaar opgeteld gaan er zo miljoenen van de 'foundation' op aan reclame en lobbywerk.

De Foundation for a Smoke-Free World is dus niet meer dan een duur gesponsorde façade van de tabaksindustrie, die vooral de IQOS als iets moois in de markt moet zetten.

Meer recent heeft de tabaksindustrie nog een product op de markt gebracht dat schadelijk en verslavend is: nicotinezakjes. Meer lezen over deze industrie? Kijk dan hier.